SOS Zuurdesem

De zuurdesem starter neemt niet toe in volume

Eigenlijk kunnen er heel wat redenen voor zijn.  Zuurdesem starter is een levende cultuur, met een eigen "persoonlijkheid" en de bijbehorende eigenaardigheden.  Er is dus geen éénduidend antwoord, maar we kunnen wel enkele tips meegeven.

1. Check de omgevingstemperatuur
   Starters houden van een warme omgeving.  Hoe warmer, hoe sneller ze zullen rijzen.  Plaats je starter dus zeker niet in een koele berging, maar eerder op het lekker warme aanrecht of in een tochtvrije eerder warme kast.  Door hun voorliefde voor een gemiddelde temperatuur van 24°C is het in de winter dus vaak moeilijker om een starter op gang te krijgen dan in de zomer.  
   Gebruik om deze zelfde reden dus ook geen ijskoud water voor het voeden, hij houdt meer van kamertemperatuur.
   Eenmaal je starter actief genoeg is zal hij minder moeite hebben met omgevingstemperaturen.
   
   

2. Ingrediënten
   Een zuurdesem starter wordt gemaakt van bloem en water.  Gebruik altijd ingrediënten van goede kwaliteit, eventueel biologisch, en experimenteer indien nodig met merken.  Je zal mogelijk niet met elk merk goede resultaten boeken, dus eenmaal je een goed merk in handen hebt kan je beter niet meer veranderen.

   Kraantjeswater is vaak prima, maar mocht je niet de gewenste resultaten boeken probeer dan flessenwater.
   
   

3. Voedingsfrequentie
   Ook starters hebben wel eens een slechte dag.  Zo kan alles een hele tijd goed gaan, en ineens wil hij niet meer rijzen of bubbelen.  In dat geval is hij mogelijk wat hongerig en kan je het probleem oplossen door tijdelijk 2x per dag te voeden in plaats van dagelijks.  Zo stimuleer je de gasontwikkeling.
   

De starter ruikt vies

In de eerste twee weken is het normaal dat je starter een eerder sterke geur heeft.  De bacteriën in de starter zijn in het begin vrij kwetsbaar en blootgesteld.  Om te kunnen overleven, maken ze veel zuren aan die andere bacteriën ervan weerhouden de starter binnen te komen. Tijdens de eerste weken produceren ze dus zoveel zuur als ze kunnen, met als neveneffect dat de starter intenser gaat ruiken.  Deze geur zou dus na een tweetal weken moeten afnemen, wat betekent dat de goede bacteriën de starter veilig gemaakt hebben voor gebruik.

Als je zuurdesem starter na verloop van tijd gaat stinken naar alcohol, azijn, zure melk of nagellak remover, betekent dit vaak dat hij erg hongerig is en veel azijnzuur heeft geproduceerd.  De goede bacteriën hebben alle voedingsstoffen in het meel opgegeten en zijn hongerig.   Als je starter altijd erg zuur ruikt, probeer hem dan eens vaker te voeden.  Dus als je hem gewoonlijk één keer per dag voedt, probeer hem dan tijdelijk eens 2x/dag te voeden.  
Deze methode zal ongetwijfeld helpen, maar kijk in tussentijd ook zeker de omgevingstemperatuur na.  Indien die hoger is dan 24°C dan zal de fermentatie sneller gebeuren.

Zuurdesem starters kunnen, en zullen, na verloop van tijd van geur veranderen. Sommige zullen slechts lichtjes veranderen, terwijl andere een compleet nieuwe geur kunnen krijgen.  Tenzij je starter naar schimmel ruikt (die je dan ook ziet) hoeft je over het algemeen weinig zorgen te maken over de geur.  

Er ligt donkere wei op de starter

Een waterig laagje boven op de starter (zie foto) komt wel vaker voor wanneer je hem in de koelkast bewaart.  Het wil vooral zeggen dat hij hongerig is.  Je kan het vocht er gewoon doorheen roeren of afgieten.

Er zit schimmel op de starter

Zuurdesem kan om verschillende redenen gaan schimmelen:

• je hebt hem te lang verwaarloosd
• de pot was niet schoon
• er zat nog zeep in de pot (niet grondig genoeg afgespoeld)
• je handen of lepel was niet schoon
• hij staat in de buurt van rottend voedsel

Als er slechts een klein beetje schimmel bovenop of aan de zijkanten van de pot zit, kan je misschien je starter redden. Schraap de schimmel voorzichtig weg en schep met een schone lepel een klein beetje starter waar geen schimmel op zit. Doe het in een nieuw potje en voed het een paar keer voordat je ermee gaat bakken.  Houd de starter wel goed in de gaten.

Als de starter overal schimmelgroei vertoont (niet alleen aan de bovenkant), of als hij echt vies ruikt (niet alleen superzuur), of als hij een vreemde kleur krijgt (niet alleen grijs, maar roze of groen), is het misschien tijd om opnieuw te beginnen...

Relevante producten: